zakład Behawioru i Dobrostanu Zwierząt

OSIĄGNIECIA NAUKOWE Zakładu Behawioru i Dobrostanu Zwierząt

1.   Opisano mechanizmy epigenetyczne będące częścią odpowiedzi organizmu na stres i stanowiące podstawę długotrwałych zmian w funkcjonowaniu mózgu podatnych na terapie farmakologiczne [Stankiewicz i wsp., 2013 - Brain Research Bulletin29, 98C, 76-92].

2. Opracowano model wyjaśniający mechanizm odpowiedzialny za występowanie aktywności lokomotorycznej w czasie snu u ludzi (somnambulizm). Zaproponowany model zakłada, że zwiększona aktywność układu serotonergicznego w czasie snu wolnofalowego powoduje odblokowanie przewodzenia impulsów w drogach ruchowych układu nerwowego [Juszczak i Świergiel, 2005 – Medical Hypotheses 64 28-32; Juszczak, 2011 – Medical Hypotheses 77(2):230-3]. 

3. W badaniach ekspresji genów kory przedczołowej myszy, indukowanych przewlekłym stresem społecznym ekspresji genów kory przedczołowej myszy stwierdzono zmiany w poziomie mRNA genów związanych z układem naczyniowym i uszkodzeniami mózgu. Dane te wskazują, że przewlekły stres społeczny może prowadzić do uszkodzeń systemu naczyniowego i w konsekwencji wpływać na funkcjonowanie mózgu [Stankiewicz i wsp., 2014 –BMC Neuroscience15(1):130].

4. Wykazano, że zmiany transkryptomiczne zachodzące w hipokampie myszy pod wpływem przewlekłej terapii antydepresantem (dezypraminą) zależne są od tła genetycznego osobnika. Stwierdzono różnice w transkryptomicznej odpowiedzi na antydepresanty w genach biorących udział w m. in. neurogenezie, transporcie neuroprzekaźników oraz neuroprotekcji [Lisowski i wsp., 2013 – BMC Neuroscience14,(1), 144].

5. Badania ekspresji genów w korze przedczołowej i hipokampie myszy wykazały, że chroniczny stres społeczny powoduje wzrost ekspresji genów związanych z układem naczyniowym i uszkodzeniami tkankowymi. Dane te wskazują, że przewlekły stres społeczny może prowadzić do uszkodzeń systemu naczyniowego i w konsekwencji wpływać na funkcjonowanie mózgu [Stankiewicz i wsp., 2014 –BMC Neuroscience15(1):130; Stankiewicz i wsp., 2015 –Plos One10(11):e0142195].

6. Opracowano mechanizm odpowiedzialny za zmiany behawioralne wywołane podaniem brokerów synaps elektrycznych [Juszczak i Świergiel, 2013 – Gap Junctions in the Nervous System: Physiological and Pathological Roles 261- 276; Juszczak i Świergiel, 2009 – Progress in neuro-psychopharmacology and biological psychiatry 33(2):181-98].

7. Zidentyfikowano zagrożenia związane z spożywaniem nasion powojów jako legalnego zamiennika narkotyków halucynogennych oraz zaproponowano mechanizm powstawania halucynacji u ludzi [Juszczak i Swiergiel, 2013 –Journal of Psychoactive drugs45(1):79-93; Juszczak, 2016 –Medical Hypotheses88:34].

 

8. Opracowano metodę szkolenia psów i oceny testów wykrywania markerów zapachowych chorób nowotworowych przez wyszkolone psy [Walczak i wsp., 2012 – Journal of Veterinary Behavior – Clinical Applications and Research7, 283-294].

 

9. Zidentyfikowano lotne związki organiczne wpływające na odróżnianie zapachu powietrza wydychanego przez osoby chore na raka i osób zdrowe przez szkolone psy. Stwierdzono dodatnią korelację między wskazaniami psów a zawartością 2-pentanonu (r = 0.97) i octanu etylu (r = 0.85) w próbkach wydychanego powietrza oraz ujemną korelację z zawartością 1-propanolu (r = -0.98), propanalu (r = -0.87) i acetonitrylu (r = -0.78) [Buszewski i wsp. 2012 – Trends in Analytical Chemistry 38, 1-12]

10. Wykazano, że wyszkolone psy identyfikują kobiety lepiej niż mężczyzn na podstawie zapachu, prawdopodobnie wskutek większych indywidualnych różnic w składzie chemicznym zapachu lub jego większej “atrakcyjności” [Jezierski i wsp., 2012 – Journal of Forensic Science57, 647-653].

11. Określono efektywność wykrywania zapachu narkotyków i materiałów wybuchowych oraz procent wskazań błędnych przez policyjne psy specjalne, w zależności od rasy i płci psa, rodzaju i ilości materiału, miejsca poszukiwania, stopnia wyszkolenia psa i stylu pracy węchowej. [Jezierski i wsp. 2014 - Forensic Science International237, 112-118]

12. Opracowano testy lękliwości u koni służący do praktycznej oceny przydatności koni do użytkowania rekreacyjnego [Górecka-Bruzda i wsp. 2015 Animal Science Papers and Reports 33 (4): 373-382.

13. Wykazano, że elitarne konie podczas zawodów w skokach przez przeszkody i konkursów ujeżdżenia wykazują szereg zachowań będących oznaką frustracji, co może wskazywać na przygotowanie koni do zawodów niezgodne z Kodeksem Dobrostanu opracowanym przez Międzynarodową Federację Jeździecką (FEI) [Górecka-Bruzda i wsp. 2014 Journal of Veterinary Behavior – Clinical Applications and Research 10 (2): 137-146.

14. Wykazano, że rutynowo stosowane odsadzanie odchowanych źrebiąt od matek, powoduje istotny wzrost metabolitów kortyzolu w kale u wszystkich osobników, co jest oznaka stresu, przy czym wzrost ten był u klaczek większy niż u ogierków. Najlepszym behawioralnym wskaźnikiem stresu związanego z odsadzaniem było zmniejszenie pobierania paszy nasilające się u źrebiąt wraz z wzrastającym stężeniem metabolitów kortyzolu [Górecka-Bruzda i wsp. 2014 Applied Animal Behavior Science163, 122-134].

15. Oszacowano odziedziczalność długowieczności loch ras pbz i wbp (0.09-0.38). Pomimo, że grubość słoniny i wysokość oka polędwicy są słabo skorelowane z długowiecznością, selekcja loch na podstawie wartości hodowlanych tych cech może spowodować pogorszenie długowieczności loch i życiowej produkcji prosiąt. [Sobczyńska M., Blicharski T. – 2015. Journal of Animal Breeding and Genetics 132: 318-327]